12 Δεκεμβρίου 2024 - Το ειδικό τέλος δεν θα απεγκλωβίσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις από τις πρακτικές των τραπεζών

Η πρόταση νόμου για την επιβολή ειδικού τέλους στα υπερκέρδη των τραπεζών που προέκυψαν από τις απανωτές αυξήσεις στα επιτόκια δεν λύνει όμως το πρόβλημα των υψηλών επιτοκίων ούτε αυξάνει τα καταθετικά που παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Πολύ πιθανόν μάλιστα να επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα.

Συγκεκριμένα:

• Η πρόταση νόμου δεν εμποδίζει τις τράπεζες από το να επιβάλουν μεγαλύτερα επιτόκια ώστε να φορτώσουν την επιπρόσθετη φορολογία στους δανειολήπτες.

• Η βουλή μπορεί να επιβάλει την επιπρόσθετη φορολογία αλλά το επιχείρημα της ανακούφισης από το μέτρο αυτό των νοικοκυριών, είναι λαϊκισμός καθώς μόνο η κυβέρνηση μπορεί να αποφασίσει που θα διοχετεύσει τα επιπλέον φορολογικά έσοδα που θα προκύψουν.

• Η πηγή του προβλήματος που είναι η έλλειψη υγιούς ανταγωνισμού στον κλάδο παραμένει, όπως και η ελλιπής εποπτεία.

• Η επιβολή «τιμωρητικών» έκτακτων φορολογιών χωρίς επαρκή αιτιολόγηση (πχ μια απρόβλεπτη καταστροφή ή μεγάλη οικονομική κρίση) μπορεί να αυξήσει το κόστος δανεισμού για τις τράπεζες που θα το μετακυλήσουν και πάλι στους καταναλωτές.

Το Volt, ταγμένο στον πραγματισμό και εξ υπαρχής κατά του λαϊκισμού τον οποίο πλήρωσε άπειρες φορές η χώρα, μελετώντας την πρόταση νόμου διαφωνεί με την επιβολή έκτακτου τέλους.

Προτείνει όμως τα ακόλουθα που θα βοηθήσουν εμπράκτως στην επίλυση του προβλήματος και θα απεγκλωβίσουν την κυπριακή οικονομία αλλά και χιλιάδες νοικοκυριά από τις σημερινές πρακτικές των πιστωτικών ιδρυμάτων.

1. Ενίσχυση του Οργανισμού Χρηματοδότησης Στέγης (ΟΧΣ): 

   • Ενίσχυση κεφαλαίων και ανθρώπινων πόρων στον ΟΧΣ ώστε να προσφέρει χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια στα νοικοκυριά.   

   • Στήριξη ευάλωτων ομάδων και αποκατάσταση του ρόλου του ως μέσο πρόσβασης σε φτηνό δανεισμό.

2. Διευκόλυνση πρόσβασης σε πιστώσεις:   

   • Σχεδιασμός προγραμμάτων που θα επιτρέπουν τη χορήγηση πιστώσεων σε ευάλωτες ομάδες και χαμηλοσυνταξιούχους με σαφή κριτήρια και όρια.

3. Θέσπιση ανώτατου ορίου στις αυξήσεις επιτοκίων:   

   • Νομοθετική ρύθμιση που να περιορίζει την αύξηση επιτοκίων σε περιόδους υψηλών επιτοκίων για δάνεια που έχουν ήδη εκδοθεί κάτω υπό προϋποθέσεις.

4. Ενίσχυση του ανταγωνισμού στον τραπεζικό τομέα:   

   • Η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού να διερευνήσει τη δομή της αγοράς και τις πρακτικές χρεώσεων στις τραπεζικές και διατραπεζικές συναλλαγές.

   • Λήψη μέτρων για τη βελτίωση της κινητικότητας των πελατών μεταξύ πιστωτικών ιδρυμάτων.

5. Προσέλκυση νέων πιστωτικών ιδρυμάτων: 

   • Παροχή κινήτρων προς τις εταιρίες τεχνολογίας του κλάδου χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών με έδρα την Κύπρο, να εισέλθουν στην αγορά λιανικής τραπεζικής, ή και να συμβάλουν στη δημιουργία νέων πιστωτικών ιδρυμάτων προς ενίσχυση του ανταγωνισμού.

   • Κίνητρα για προώθηση Συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων που θα χορηγούν στεγαστικά δάνεια με χαμηλά επιτόκια στο μοντέλο που λειτουργούν σε άλλες χώρες της ΕΕ.

6. Θεσμοθετημένη φορολόγηση -Υπερκερδών-: 

   • Φορολογική μεταρρύθμιση που να παρέχει την πρόνοια επιβολής ειδικών τελών σε περιόδους έκτακτων καταστάσεων. Το νομοθετικό πλαίσιο θα καθορίζει τι εστί "υπερκέρδος", πώς υπολογίζεται, και πότε μπορεί να επιβληθεί ειδικός φόρος, με τρόπο προβλέψιμο για τον επιχειρηματικό κόσμο.