26 Απριλίου 2025 - Η διαχείριση της λειψυδρίας απαιτεί ολιστική στρατηγική εν μέσω κλιματικής κρίσης, όχι αποσπασματικές λύσεις

Η ανομβρία είναι πλέον μόνιμη κατάσταση στην Κύπρο. Η λειψυδρία, όμως, είναι αποτέλεσμα της διαχείρισης των αποθεμάτων του νερού, την οποία πληρώνουμε όλοι μας. Η αναγκαία προσωρινή λύση ανάγκης που θα καλύψουν οι κινητές μονάδες σε Λεμεσό και Πάφο λόγω τουρισμού, δείχνει ότι χρειαζόμαστε δομικές μεταρρυθμίσεις, επενδύσεις σε υποδομές και τεχνολογίες, και την βέλτιστη διαχείριση των αποθεμάτων νερού μας με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. 

Είναι απόλυτα αναγκαίο πλέον, να καταρτηστεί και να εφαρμοστεί ένα ολιστικό πλάνο, που να αλλάζει ριζικά την προσέγγιση μας στο υδατικό εν μέσω κλιματικής κρίσης και να παρέχει υδατική ασφάλεια σε όλους, αντί να προσπαθούμε να ξεφύγουμε από μία ακόμα κρίση που μπορούσε να είχε προβλεφθεί αν δεν αντιμετωπίζαμε την αδράνεια των κυβερνήσεων. 

Η προσπάθεια ενίσχυσης της υδροδότησης είναι θεμιτή, ιδίως ενόψει του επικείμενου τουριστικού ρεκόρ φέτος. Ωστόσο, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι οι κινητές μονάδες αφαλάτωσης απαιτούν εντατική χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας είναι ήδη στα όρια του και ειδικά το καλοκαίρι προβλέπεται ακόμα μία κρίση στην ηλεκτροδότηση. Η απόφαση να εγκατασταθούν μονάδες χωρίς να συνοδεύεται από σαφείς όρους για χρήση ΑΠΕ και χωρίς λεπτομέρειες για τη διαχείριση των αποβλήτων (άρμη), γεννά σοβαρά ερωτήματα για το περιβαλλοντικό και οικονομικό τους αποτύπωμα.

Επίσης, εφόσον δεν συνοδεύονται από υποχρέωση χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενδέχεται να εκτινάξουν τις εκπομπές ρύπων της χώρας. Αυτό σημαίνει πρόστιμα για την Κύπρο και υψηλότερους λογαριασμούς για τους πολίτες.  Η Κύπρος διαθέτει ήδη σημαντικούς πόρους, όπως τα εκατομμύρια κυβικά επεξεργασμένου νερού που μένουν ανεκμετάλλευτα.

Αντί για προσωρινές λύσεις, χρειαζόμαστε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο υδατικής πολιτικής που να αξιοποιεί τη διαθέσιμη τεχνογνωσία, να βασίζεται στις αρχές της κυκλικής οικονομίας, και να μειώνει τη ζήτηση μέσω εξορθολογισμού στη γεωργία και την κατανάλωση.

Αντί για λύσεις πανικού, το Volt προτείνει βιώσιμες και δίκαιες λύσεις :

1. Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Υδατική Ανεξαρτησία και Ανθεκτικότητα, πέραν από την υφιστάμενη Υδατική Πολιτική, που να αντιμετωπίζει την λειψυδρία στην ρίζα της εν μέσω της κλιματικής κρίσης και να αντιμετωπίζει τα δεδομένα του 2025. Το Σχέδιο πρέπει να είναι μακροπρόθεσμο, βασισμένο σε λύσεις όπως η ανακύκλωση και αξιοποίηση των επεξεργασμένων λυμάτων (Μια Μηλιά), ανάπτυξη έξυπνων δικτύων, επαναχρησιμοποίηση του νερού, κίνητρα για συλλογή βρόχινου νερού σε κατοικίες και επιχειρήσεις κ.α. 

2. Θέσπιση κριτηρίων για απαγόρευση υδροβόρων καλλιεργειών στη γεωργία και ενίσχυση του Σχεδίου Ξηρασίας που ρυθμίζει τις εποχικές καλλιέργειες και παρέχει οδηγίες στους αγρότες (είδη και έκταση που μπορούν να καλλιεργήσουν) 

3. Θέσπιση κριτηρίων και όρους χρήσης νερού στις πόλεις, σε τουριστικές εγκαταστάσεις, και σε γήπεδα γκολφ, και εγκατάσταση ιδιωτικών σταθμών τριτοβάθμιας επεξεργασίας σε εγκαταστάσεις τέτοιου επιπέδου. 

4. Μέτρα αντιμετώπισης της απώλειας και διαρροών στο δίκτυο μεταφοράς, όπου σε περιπτώσεις μπορεί να ξεπεράσει το 50%. 

5. Προτεραιότητα στην υδατική επάρκεια των κοινοτήτων, όχι των μεγάλων επιχειρήσεων. Οι τεχνικές λύσεις όπως οι αφαλατώσεις θα πρέπει να εστιάζονται στην παροχή νερού στους πολίτες και στους γεωργούς και μετά στις ιδιωτικές επιχειρήσεις. 

6. Ενσωμάτωση της κλιματικής κρίσης ως παραμέτρου σε όλες τις αποφάσεις που αφορούν την διαχείριση των υδατικών αποθεμάτων, ειδικά με την παρατεταμένη ανομβρία και σε θέματα σφράγισης γης 

7. Εγκατάσταση μόνιμων μονάδων αφαλάτωσης χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης και με χρήση ΑΠΕ (ή αυτοπαραγωγή).

8. Διαφάνεια και ενημέρωση του κοινού, για το κόστος λειτουργίας και την κατανάλωση μονάδων, καθώς και τους χειρισμούς που γίνονται για την διασφάλιση των πόρων μας.
   

   Το Volt αντιμετωπίζει την λειψυδρία με σοβαρότητα και με λύσεις. Στεκόμαστε υπέρ της τεχνολογικής καινοτομίας και ανάγκης, αλλά όχι χωρίς κοινωνική και περιβαλλοντική ευθύνη.