Ανεξάρτητοι αξιωματούχοι και κράτος δικαίου

VIEWS

Volt Cyprus

11/4/20231 λεπτά ανάγνωσης

Turkish text follows.

Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας προνοεί ότι, οι ανεξάρτητοι αξιωματούχοι του κράτους – Γενικός Εισαγγελέας, Γενικός Ελεγκτής, Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, καθώς και οι βοηθοί τους – διορίζονται από κοινού από τον Πρόεδρο και Αντιπρόεδρο της Δημοκρατίας. Η απαραίτητη αυτή δικοινοτική συναίνεση διασφάλιζε το απαιτούμενο ανώτατο επαγγελματικό και ηθικό επίπεδο των προσώπων αυτών.

Από το 1964, βάσει του δικαίου της ανάγκης, οι διορισμοί αυτοί γίνονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, χωρίς οποιοδήποτε έλεγχο. Το Βολτ πιστεύει ότι, η ανεξέλεγκτη αυτή εξουσία υπονομεύει το κράτος δικαίου και δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο κατάχρησης εξουσίας και διαφθοράς.

Μέχρι την οριστική διευθέτηση του θέματος δια της λύσης του Κυπριακού προβλήματος, προτείνουμε:

⚖️ Θέσπιση νόμου, στη βάση του δικαίου της ανάγκης, ώστε να αντικατασταθεί ο αντισταθμιστικός έλεγχος του Αντιπροέδρου με την ανάγκη έγκρισης του όποιου διορισμού από ενισχυμένη πλειοψηφία 2/3 των μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων.

⚖️ Τροποποίηση του άρθρου 113 του Συντάγματος, ώστε να διαχωριστεί ο ρόλος του δημοσίου κατηγόρου από αυτόν του νομικού συμβούλου της εκτελεστικής εξουσίας, ρόλοι που σήμερα συμπίπτουν στο πρόσωπο του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.

______________________________________

Bağımsız Makamlar ve Hukukun Üstünlüğü

Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası, bağımsız devlet makamlarının (Başsavcı, Baş Murakıp, Merkez Bankası Başkanı ve bu makamların yardımcıları) Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkan Yardımcısı tarafından müştereken atanmasını öngörmektedir.

İki toplumun mutabakatını öngören bu gereklilik, aslında atanacak olan bu kişilerin gerekli olan en yüksek profesyonelliği ve ahlaki seviyesini güvenceye alması amaçlanıyordu. Fakat 1964 yılından bu yana “Zorunluluk Hukuku” gereği bu atamalar hiçbir denetime tabi olmaksızın sadece Cumhurbaşkanı tarafından yapılmaktadır.

Volt, bu kontrolsüz yetkinin hukukun üstünlüğünü baltaladığına ve yetkinin verdiği gücün kötüye kullanılması ve yolsuzluk açısından ciddi bir risk oluşturduğuna inanıyor.

Kıbrıs sorununun çözümü yolunda ve sorunun nihai çözümüne kadar önerimiz:

⚖️ Başkan Yardımcısı’nın telafi edici kontrolünün yerine, herhangi bir atamanın Temsilciler Meclisi üyelerinin 2/3'ünün salt çoğunluğuyla onaylanması zorunluluğunu getirecek “Zorunluluk Hukuku’na” dayalı bir yasanın çıkarılması.

⚖️ Cumhuriyet Başsavcısı’nda yoğunlaştırılmış olan Denetleyici rolü ile yürütme erkinin Hukuk Danışmanlığı rolünün birbirinden ayrılması amacıyla Anayasa'nın 113. Maddesi’nde değişiklik yapılmasıdır.